به گزارش اعتماد ملی به نقل از روزنامه مستقل، سال‌ها است متفکرین و استراتژیست‌های تحول‌خواه پیشنهاد تاسیس نهادهای مدنی را برای حل معضلات ایران داده‌اند. نسخه‌ای که آنان پیچیده‌اند ایجاد کانون‌ها و انجمن‌هایی است برای اداره بهتر جامعه و درواقع جامعه از درون خود دستانی را برای امداد و نجات به سوی لایه‌ها و کانون‌های نیازمند می‌فرستد. اما در حوزه سیاست این پروسه در قالب احزاب سیاسی شکل می‌گیرد. احزابی که سال‌های سال در ایران داشته‌ایم هیچ‌یک نتوانسته عمری طولانی داشته باشد. هر از گاهی جرقه‌ای از تحزب و تشکل را در حوزه سیاسی ایران می‌بینیم ولی این جرقه‌ها هیچگاه تبدیل به چراغی روشن و پرفروغ نمی‌شود. می‌گویند ایرانی‌ها وقتی دونفر می‌شوند حزب تاسیس می‌کنند و وقتی سه نفر شوند انشعاب می‌کنند. گویا این روزها حزب اعتماد ملی نیز گرفتار همین رویه نامیمون شده و اختلاف و افتراق دامان حزب شیخ مهدی کروبی را در غیاب او گرفته است.
برای بررسی علل و ریشه‌های این تحولات به سراغ هادی غفاری رفتیم که از معمرین سیاست در ایران است و می‌توان گفت این ابژه سیاسی را از روز نخست می‌شناسد.
آیا فکر می‌کنید تحولات در حزب اعتماد ملی ضروری بود؟
این تحولات هیچ ضرورتی نداشته، آقای منتجب‌نیا یک نیروی سابقه دار است. نماینده مجلس بوده و مواضعش به آقای کروبی نزدیک است. تقریبا شبیه ایشان فکر و عمل می‌کند. بنده همیشه از حزب اعتماد ملی و آقای کروبی دفاع کرده‌ام. آقای منتجب نیا نیز سال‌ها قائم مقام حزب بوده اند. ایشان در دوران قائم مقامی از سابقه شخصی خود و توانایی‌ها و قابلیت خود استفاده کرده و تمام دفاتر شهرستان‌ها را حول محور حزب اعتماد ملی فعال نگه داشتند.
طی این سال‌هایی که دبیرکل حضور فیزیکی نداشته چه کسی این حزب را سر پا نگه داشته است؟ طبعا قائم مقام آن را حفظ کرده است. این بحث ظاهری قضیه است. این اتفاق که شاهدیم، عملا قانونی نیست هم کنگره و هم مصوبه غیرقانونی است. آن چه که آقای کروبی انجام داده و علی‌رغم احترامی که به شخصیت مومن و انقلابی آقای کروبی می‌گذارم معتقدم تصمیم‌شان هم، بسیار عجولانه بوده و هم بر اساس موازین قانونی انجام نشده است. بنابراین حزب به شدت ضربه خواهد خورد و می‌بینیم که دارد ضربه می‌خورد. بسیاری از دفاتر شهرستانی حزب در جای جای کشور عملا از حزب خارج می‌شوند و به احزاب اصلاح طلب دیگر یا احزابی که اندیشه‌شان به اعتماد ملی نزدیکتر است وارد می‌شوند.
این اتفاقات ضربه بسیار بدی بود که به حزب وارد شد. از آن طرف هم انتخاب قائم مقام با موازین ثبت شده اساس‌نامه و قانون تشکیل احزاب و قوانین حزب اعتماد ملی همراه نیست. فردی که انتخاب شده در جایگاهی نیست که بتوانند قائم مقام اعتماد ملی باشد، من فکر می‌کنم در حزب یک کودتا مانندی انجام شده است. این کودتا نخواهد گرفت شاید هم عوامل پشت پرده که من از آن بی‌خبرم دنبال این بوده‌اند که حزب را متلاشی کنند و به این روش عمل کرده‌اند.
آیا این تحولات می‌تواند در موضع گیری‌های حزب تغییراتی ایجاد کند؟ این تحول به مسائل حال حاضر حزب (اعم از مشکلات اقتصادی و سیاسی) چه کمکی می‌تواند بکند؟
بله حتماً تغییر ایجاد خواهد کرد و اگر قرار بود تغییر ایجاد نکند این تحولات صورت نمی‌گرفت. این تغییرات و انتخاب آقای (حضرتی ) و آقایانی که در سِمت‌های دیگر انتخاب شدند هیچ کمکی نمی‌توانند انجام دهند چون این افراد دارای فکر نو و ایده‌های جدیدی نیستند.
طیف آقای منتجب در رای‌گیری غایب بودند، آیا امکان دارد با آقای حضرتی به توافق برسند یا آقای حضرتی از سمت جدیدشان کنار گذاشته می‌شوند؟
البته آقای کروبی در یک مخمصه گیر کرده است، نه می‌تواند صحبتی که کرده را پس بگیرد زیرا در شأن یک شخصیت سیاسی نیست که صحبتی که امروز انجام داده را فردا پس بگیرد و نه می‌تواند ادامه دهد. پس باید یک راه سومی را بیاندیشد. راهی که حزب دوباره احیا شود. وگرنه با وجود آقای حضرتی بعید است چهره‌ها و شخصیت‌های سرشناس با حزب همراه بمانند. به عنوان مثال بنده (غفاری) و شخصیت‌های دیگر در شهرستان‌ها آیا می‌آیند با آقای حضرتی همکاری کنند؟ خیر.
یک اشتباه در کشور ما وجود دارد که شأن شخصیت‌ها هیچ وقت لحاظ نمی‌شود. احزاب کشور ما، در درجه اول روی شخصیت‌های تشکیل دهندگانش شکل می‌گیرد. اگرنه چهار نفر بدون عقبه تاریخی و بی‌نام و نشان جمع بشوند نمی‌توانند حزب تشکیل بدهند. من معتقدم عقبة تاریخی افراد تشکیل دهندة حزب به آن حزب شخصیت می‌دهد.
ممکن است این افراد کسانی باشند که سن‌شان به دوران انقلاب قد می‌دهد و در زمان قبل از انقلاب بوده‌اند و این انقلاب را شکل داده‌اند. سابقه سیاسی‌شان و مواضع شان در انقلاب موثر بوده و یا در جنگ حضور داشته‌اند. زیرا جنگ یک اتفاق ملی است به غیر از موضع اسلامی آن یک مسئله تاریخی مهم است. افرادی که در جنگ حضور داشته‌اند و فعالیت داشتند و نقش‌آفرین بوده‌اند، در نهادها بوده‌اند، شناخت کافی از نهادها دارند، می‌توانند به یک حزب قوت ببخشند. والا یک فرد و دوست عزیزی که صدای بلندی دارد و درشت صحبت می‌کند به حزب قوت نمی‌بخشد.
آیا وزارت کشور می‌تواند آقای حضرتی را از این سمت کنار بگذارد؟
بعید نیست زیرا وظیفة وزارت کشور است که نظارت کند و قانونی بودن انتخابات احزاب را اعلام بکند و امکان این وجود دارد که این شخص بزرگوار کنار گذاشته شود.